Moim rytuałem pod koniec roku jest podsumowanie mijającego roku i określenie celów na kolejny.

Po co to robię? Dlatego że dzięki temu nadaję świadomy kierunek moim działaniom. Odpowiadam sobie na pytania, czego chcę, aby moje życie było bardziej spełnione, szczęśliwe i sensowne oraz jak to osiągnę.

Najbardziej polarną metodą określania celu, której również używam, jest metoda SMART.

Według tej metodologii cel, który określisz powinien być:

• Specific / Simple – konkretny i prosty (zapisany w jednym zdaniu i dotyczący jednego obszaru Twojego życia, np. zawodowego)
• Measurable – mierzalny ilościowo i jakościowo (Po czym poznasz, że osiągnęłaś Twój cel?)
• Achievable / Attractive – ambitny i atrakcyjny (Cel ma być dla Ciebie wyzwaniem, które z chęcią podejmiesz)
• Realistic – realny do osiągnięcia (Cel ma być możliwy do osiągnięcia przez Ciebie…)
• Timebound – umieszczony w czasie (… w czasie, który sobie założysz)

Ponadto, cel powinien być napisany w trybie dokonanym i formie pozytywniej. Nie używamy słowa NIE.

A teraz kilka słów ode mnie, zanim podam Ci przykłady celów postawionych według metody SMART. Aby cel motywował Cię do działania, powinien być zgodny z Tobą, Twoimi wartościami i z tym, czego Ty Pragniesz. Cel ma być Twój, zamiast podsunięty przez kogoś z rodziny czy Twojego szefa. Często jest tak, że realizujemy nie swoje cele, szczególnie kiedy pracujemy dla kogoś. Dlatego uważaj, jaki cel sobie stawiasz. Zastanów się, czy to jest Twój cel, czy narzucony Ci przez Twojego pracodawcę? Czy na pewno chcesz awansu, jeśli kosztem ma być zabranie dodatkowej godziny z Twojego czasu prywatnego na rzecz pracy? Czy chodzi Ci o awans, czy tak naprawdę o możliwości rozwoju? Czy na pewno chcesz otworzyć własną działalność, dlatego że nie dogadujesz się z szefem i masz dość polityki swojej firmy?

Stawiając sobie cel, bądź świadoma, CZEGO TY CHCESZ i PO CO chcesz To zrobić. Cel ma nieść obietnicę nagrody, którą dostaniesz, kiedy osiągniesz swój cel. Dlatego, uświadom sobie, co dobrego, jakie korzyści przyniesie Ci osiągnięcie Twojego celu. Korzyści mogą być natury materialnej, np. finansowe, albo niematerialnej, np. emocjonalne, mentalne. Przykłady korzyści niematerialnych: lepsze samopoczucie, zadowolenie z siebie, radość, duma, ulga, spokój wewnętrzny, większa pewność siebie, większa wiara w swoje możliwości etc.

Kiedy już wiemy, czego chcemy, łatwiej jest nam postawić sobie cel. Jednak nawet jeśli nie wiemy, to również możemy postawić sobie cel, aby się tego dowiedzieć. Twoim celem na kolejne 3 miesiące może być np. poukładanie sobie w głowie i w sercu tego, czego Ty chcesz dla siebie w obszarze zawodowym. Przykład takiego celu: Jest 01.03, a ja wiem czego chcę dla siebie w obszarze zawodowym i co mam dalej robić.

PRZYKŁADY NIEPOPRAWNIE POSTAWIONYCH CELÓW

1. Chcę odnaleźć swój kierunek zawodowy w ciągu dwóch tygodni. (Raczej nierealne. To zajmuje więcej czasu. Zależy, na jakim etapie swoich poszukiwań jesteś. Z doświadczenia, potrzebujesz przynajmniej ok. miesiąca-trzech, jeśli intensywnie poszukujesz odpowiedzi oraz przy wsparciu innych osób.)
2. Chcę lepszą pracę w Nowym Roku 2017. (Niekonkretnie. Co to znaczy lepsza praca dla Ciebie? W jakim czasie konkretnie chcesz ją znaleźć?)
3. Otworzę własną działalność 01.02.2017 i będę zarabiać 4 tys. zł po pół roku. (Mało prawdopodobne, jeśli masz tylko mglisty pomysł na biznes. To jest realne tylko, jeśli masz już konkretny i sprawdzony pomysł na biznes i od jakiegoś czasu już zdobywasz wiedzę na temat prowadzenia działalności Twojego rodzaju i ją wdrażasz.)
4. Chcę być niezależna finansowo do końca przyszłego miesiąca. (Realne tylko, jeśli wiesz jak to zrobić, masz konkretny plan działania i zasoby do jego realizacji.)

PRZYKŁADY POPRAWNIE POSTAWIONYCH CELÓW

1. Jest 01.04.2017 r., a ja wiem, co chcę robić zawodowo i podjęłam pierwsze kroki w nowym kierunku.
2. Jest 01.05.2017 r., a ja mam za sobą pierwszy dzień w nowej pracy.
3. Jest 01.07.2017 r., a ja zarabiam 4 tys. zł miesięcznie i sama się utrzymuję.

Adekwatnie stawiamy cele w obszarze osobistym. Obszar zawodowy zawsze ma wpływ na osobisty i na odwrót. Dla mnie obydwie sfery są równie ważne, na ten moment. Dlatego zawsze pod koniec roku wyznaczam sobie cele na nowy rok, zarówno w obszarze zawodowym, jak i osobistym. Oceniam też, czy ze sobą nie kolidują. Przykład z mojego życia. Moim celem na 2017 jest kupno mieszkania z mężem. Jednocześnie, moim celem zawodowym jest rozwinięcie w konkretny sposób mojej działalności w obszarze on-line do października 2017. (Już niedługo będę Was zapraszać na moje pierwsze webinary, czego nie mogę się doczekać : )

Sprawdzam, czy moje cele są realne i czy nie kolidują ze sobą. Oceniłam, że mogę zrealizować obydwa, bo mam na to (a jeśli nie mam na ten moment, to zorganizuję) wystarczające zasoby materialne oraz niematerialne, takie jak np. czas, energię, motywację i wspierających bliskich.

PRAKTYKA

Twoim zadaniem jest określenie Twoich celów w Twoim obszarze zawodowym oraz osobistym na 2017 r. według metody SMART. Pamiętaj, że aby cel Cię motywował powinien być wyrażony w jednym zdaniu, dotyczyć jednego obszaru, np. zawodowego, mieć datę oraz być dla Ciebie wyzwaniem.

Następnie powiedz o swoim celu bliskiej osobie, która wesprze Cię w Twoim zamiarze.  Możesz też napisać swój cel pod tym postem.

Pamiętaj, że cel w Twojej głowie nie ma takiej mocy, jak cel, który jest zapisany i wypowiedziany.

Zapraszam Cię do obejrzenia krótkiego wideo, w którym dowiesz się więcej o tym, kim jestem i jak pomagam kobietom odnaleźć pomysł zawodowy na siebie.

Pomysł na właściwy kierunek zawodowy powinien zawierać w sobie 3 elementy jednocześnie:

1. Pasje/zainteresowania.

2. To, w czym jesteś dobra albo w czym masz talent (kompetencje).

3. To, co może przynieść Ci korzyści materialne (pieniądze).

Aby zacząć generować pomysły na swój kierunek zawodowy, zapytaj siebie w pierwszej kolejności:

– co tak naprawdę chcę w życiu robić?

– o czym marzę, czego pragnę dla siebie?

– co bym robiła w życiu, gdybym miała zabezpieczenie finansowe i nie bała się? Nie myśl o tym, co byś robiła dla pieniędzy, tylko co byś robiła, bo sprawia Ci to radość, satysfakcję, może jest Twoja pasją/zainteresowaniem?

Wypisz wszystko, co Ci przyjdzie do głowy. Zapisz swoje pomysły, nawet te szalone.

Takie ćwiczenie otwiera Cię na nowe, wskazuje na to, czego chcesz oraz na to, co robisz w swoim życiu naturalnie i z zainteresowaniem. Każdą z nas co innego fascynuje, kręci, sprawia radość i satysfakcję. Warto też poszukać, co lubisz/lubiłaś robić w swojej obecnej pracy i w poprzednich oraz w swoim czasie wolnym. I tu pojawia się pierwszy element pomysłu zawodowego na siebie, czyli Twoje pasje/zainteresowania (I filar).

Następnie Twoje zainteresowania należy połączyć z tym, w czym jesteś dobra, do czego masz naturalny talent (II filar). Z połączenia Twoich zainteresowań i kompetencji tworzą się już zalążki pomysłów zawodowych.

O co chodzi w tym połączeniu?

Na początku tworzysz jedną listę wszystkich Twoich zainteresowań, tego, co Cię interesuje w pracy i poza pracą, tego, co lubisz, co sprawia Ci radość. Tego jest naprawdę dużo w Twoim życiu. Zbyt dużo, żeby zanalizować to w głowie i tylko przemyśleć, dlatego spisz to wszystko.

Następnie tworzysz drugą listę z Twoimi kompetencjami, czyli wypisujesz wszystkie Twoje umiejętności, to, co potrafisz, w czym jesteś dobra albo czujesz, że masz do tego predyspozycje i talenty (nawet jeśli nie robisz jeszcze czegoś świetnie, to zawsze możesz się nauczyć, jeśli czujesz, że masz do tego talent i chcesz).

Kolejno znajdujesz punkty wspólne w tym, co Cię interesuje i w czym czujesz się mocna albo masz w tym talent. Kolejny etap polega na tym, że robisz swoje badanie pt. w jakich zawodach, pracach, działalności wykorzystuje się zainteresowania i kompetencje, którymi ja dysponuję? W ten sposób generujesz pomysły zawodowe, które wykorzystują Twój potencjał na bazie Twoich zainteresowań i kompetencji. Wypisz pomysły na prace, zawody, lub pomysły na biznes, wszystkie, jakie przyjdą Ci do głowy w oparciu o Twoje zainteresowania i kompetencje. Możesz to zrobić sama lub z zaufaną osobą.

Kiedy masz już spisane te pomysły na to, co byś mogła i chciała robić zawodowo, wtedy sprawdzasz je pod kątem możliwości zarabiania pieniędzy (III filar). Czy w pracach i zawodach, które mam na swojej liście, są możliwości pracy na lokalnym rynku i czy zarobię tyle, ile potrzebuję? Jeśli zmierzasz ku własnej działalności, to generujesz pomysły na biznes – produkty i usługi oparte na Twoich zainteresowaniach/pasjach i kompetencjach. Potem sprawdzasz je na rynku, czy jest na nie zapotrzebowanie, czyli czy Twój potencjalny klient Ci za nie zapłaci.

Podstawowa weryfikacja pomysłu zawodowego na siebie obejmuje te trzy powyższe kryteria Zasady Jeża, tzn. pomysł nadaje się do dalszej weryfikacji, jeśli je spełnia.

Co dalej?

To jeszcze nie koniec weryfikacji Twojego nowego kierunku zawodowego (pomysłu, na prace, zawód, własną działalność). Zostanie Ci kilka pomysłów, które spełniają wszystkie trzy kryteria Zasady Jeża jednocześnie i które poddajesz dalszej weryfikacji.

Istotne, według mnie, jest rozważenie, czy pomysł jest zgodny z Twoimi wartościami, tzn. czy wykonując tę pracę będziesz w zgodzie ze sobą i tym, co dla Ciebie najważniejsze. Aby to zrobić, powinnaś skonfrontować pomysł na pracę, zawód na biznes, które stworzyłaś, z rzeczywistością, tzn. czy tego rodzaju praca w praktyce wygląda tak, jak ją sobie wyobrażasz? Rozważ również, czy to, co rozważasz, jest zgodne ze stylem życia, który chcesz prowadzić. Praca na etacie, a prowadzenie własnej działalności, to dwie, zupełnie różne formy pracy, które mają większy lub mniejszy wpływ na Twoje życie osobiste.

Kiedy masz już wybrany jeden pomysł i jesteś do niego przekonana, pozostaje Ci postawić sobie cel, zrobić plan działania i działać konsekwentnie do momentu, aż go osiągniesz i zdobędziesz swoją wymarzoną pracę, zawód lub otworzysz własną działalność.

Ufff…sporo tego. Jednak warto pochylić się nad tym, bo robisz to po to, aby w przyszłości uniknąć rozczarowania i poczucia, że wybrałaś nietrafnie i straciłaś swój cenny czas.

Przepis na Pomysł jest prosty, ale wykonanie nie jest łatwe. Dlatego, że wymaga od Ciebie świadomego poznania siebie, czyli po pierwsze uświadomienia sobie Twoich zainteresowań i pasji. Wymaga również od Ciebie odkrycia w sobie Twoich mocnych stron, Twojej siły, Twojego potencjału. Każdy, bez wyjątku, ma potencjał, który może realizować w swojej pracy, a lista Twoich mocnych stron to nie 10, tylko 50 i 100! Pytanie: czy je w sobie dostrzegasz? Jeśli widzisz głównie swoje niedociągnięcia, to czeka Cię wewnętrzna praca nad tym, aby je dostrzec, bo dopiero wtedy będziesz w stanie określić właściwy dla Ciebie kierunek zawodowy, a następnie dokonać zmiany.

To da się zrobić, wiem z własnego doświadczenia zmiany zawodowej, innych osób, które spotykam oraz moich klientek, którym pomagam przejść przez ten proces odnalezienia właściwego pomysłu zawodowego na siebie i mentalnego przygotowania się do zmiany.

Jeśli poszukujesz właściwego pomysłu zawodowego na siebie (niezależnie, czy w pracy na etacie, czy we własnej działalności); jeśli chciałabyś zgłębić ten temat oraz dowiedzieć się więcej o procesie zmiany zawodowej, to zapraszam Cię na cykl webinarów wiedzowych, które potrwają od 01.02 do połowy marca.

Jedną z trudności w określeniu pomysłu zawodowego na siebie może być fakt, że nie masz odpowiednich kompetencji do wykonywania pracy/zawodu, czy działalności, do których masz pasje i widzisz możliwości zarabiania. Podam jako przykład moją klientkę, która podczas programu coachingowego doszła do tego, że po połączeniu jej zainteresowań, naturalnych talentów, predyspozycji i innych preferencji dotyczących pracy, mogłaby wykonywać zawód dekoratora wnętrz. Poczuła też intuicyjnie, że to jest praca dla niej. Brakowało jej jednak kompetencji w tym zakresie, czyli specjalistycznej wiedzy i praktyki, które w swoim czasie uzupełni na rocznym kursie dekoratorskim, a potem postara się o stanowisko asystenckie, aby przyuczyć się do nowego zawodu.

Często bywa tak, że nie realizujemy się w tym, co do tej pory robiłyśmy, z różnych względów, np. praca nie daje nam możliwości rozwoju, nie jest zgodna z naszymi wartościami, za mało w niej zarabiamy lub też jest tak, że nie wykorzystujemy w niej swoich talentów. Dobrze jest się sobie przyjrzeć i zobaczyć, w czym masz naturalne talenty i predyspozycje, bo to może być dla Ciebie wskazówką, jaki zawód będzie dla Ciebie właściwy. Jeśli kierujesz się swoimi talentami oraz intuicją (sercem), która nieustannie podpowiada Ci, że masz iść właśnie w tym kierunku zawodowym, nie ignoruj tego. Jeśli to wymaga od Ciebie uzupełnienia Twojej wiedzy, zrobienia rocznego kursu, zdobycia praktyki, zrób to.

I tu dochodzimy do kolejnej przeszkody, czyli przekonania pt. „Czy po rocznym kursie mogę już wykonywać nowy zawód? Przecież powinnam zrobić przynajmniej 3-letni licencjat, żeby wykonywać ten zawód”. Moim zdaniem jest to w większości przypadków nieprawda i wymówka, która wynika z naszego przekonania i niepewności. To jest normalne w tym punkcie, jednak nie pozwól, aby to Cię zblokowało przed dalszym działaniem. Czy wiesz, że statystycznie połowa osób po studiach w Polsce nie pracuje w swoim zawodzie? Jak te osoby zdobywają pracę i się uczą? Najczęściej bywa tak, że uczą się już pracując, zdobywają kompetencje wraz z doświadczeniem w pracy. Sporo osób, które spotykam, robi też wiele lat po studiach studia podyplomowe i kursy roczne, które przygotowują do innego zawodu. Jest tylko kilka zawodów w Polsce, które wymagają studiów magisterskich i/lub licencji, np. prawnik, lekarz, psycholog, tłumacz przysięgły, architekt i jeszcze kilka. Jest ich niewiele w porównaniu do tego, jakie mamy możliwości pracy. To, jaką wiedzę powinnaś posiąść, ostatecznie weryfikuje rynek. Dobrze jest mieć taką wiedzę i praktykę, aby móc, na początku, wystarczająco dobrze (co nie znaczy idealnie) wykonywać daną pracę. Czy kurs roczny np. dekoratora wnętrz wystarczy, aby nabyć odpowiednią wiedzę i zacząć pracę w nowym zawodzie? To jest kwestia indywidualna. Zależy od zawodu i od tego, ile już wiesz na dany temat i czy już praktykujesz i np. urządzasz wnętrza sobie i swoim znajomym. Jeśli robisz już coś, co Cię interesuje (praktykujesz w zaciszu domowym), to nabycie formalnej wiedzy będzie dla Ciebie przyjemnością i rok kursu może Ci w zupełności wystarczyć. Są też osoby, który same czują, że 2 letni kurs lub studia podyplomowe to jest minimum, którego potrzebują, aby zacząć praktykować w nowym zawodzie.

Dzisiaj będzie o roli przekonań w wyborze pomysłu zawodowego na siebie. Dla mnie wybór kierunku zawodowego to nie tylko jego określenie na bazie naszego potencjału. To jest również podjęcie wewnętrznej decyzji, że to jest mój kierunek i będę w nim działać. Aby taką decyzję w sobie podjąć: 1. Trzeba być pewnym, że to jest TO. 2. Trzeba mieć nakreślony plan działania, jak tą zmianę przeprowadzić. 3. Trzeba być przekonanym do tego, że da się radę, to zrobić.

Przekonania mogą nam bardzo utrudnić wybór naszego kierunku zawodowego i to jest to, z czym bardzo często pracuję. Pokażę Ci dlaczego. Kasia (imię zmienione) ma pomysł na siebie, który sformułowałyśmy na bazie jej zainteresowań, mocnych stron, talentów, predyspozycji, możliwości zarabiania, wartości, stylu życia, jaki chce prowadzić oraz jej intuicji. Pomysł spełnia wszystkie te kryteria. Kasia chce pracować jako tłumacz przysięgły języka angielskiego. Angielski zna od podszewki, od dziecka. Musiałaby zrobić kurs i zdać egzamin na tłumacza, a potem zacząć praktykę jako tłumacz. To wymaga jej dodatkowej pracy: czasu i energii przez kolejny rok. Kasia obawia się wielu rzeczy, które mają swoje źródło w jej przekonaniach o sobie, takich jak: „Nie dam rady, nie jestem wystarczająco dobra, aby zdać ten trudny egzamin”, „Jest tyle tłumaczy przysięgłych na rynku, kto mnie zatrudni?”, „Czy będę wystarczająco dobra jako tłumacz? Muszę być w tym idealna, a nie jestem”. Te przekonania skutecznie blokują Kasię przed podjęciem wewnętrznej decyzji, że idzie w tym kierunku, bo brak jej wiary w powodzenie zmiany. Jeśli masz podobnie jak Kasia, polecam Ci zrobić stop-klatkę i przepracować wszystkie ograniczające Cię przekonania, a także popracować nad poczuciem swojej wartości. To są dwa duże tematy, o których będę pisać w kolejnych postach lub przygotuję wideo na ten temat.

PRAKTYKA

Znajdź dla siebie 30 min i odpowiedz pisemnie na pytanie:

Co mnie do tej pory powstrzymywało przed pójściem w nowym kierunku zawodowym?

Wypisz tutaj, co myślisz i co czujesz, kiedy masz zacząć robić to, do czego doszłaś, że będzie najlepsze zawodowo dla Ciebie. Pisz bez przerwy przez 15 min. Niczego nie poprawiaj, nie zastanawiaj się zbyt długo. Po prostu odpowiedz na pytanie, tylko zamiast w myślach, to na piśmie.

Przeczytaj to, co napisałaś i sformułuj główne myśli/przekonania i emocje, które mogą blokować Cię przed zmianą.
Zamień przekonanie, które Cię ogranicza, na takie, które Cię wspiera, np.:

„Nie dam rady, nie jestem wystarczająco dobra.” na „Dam radę, jestem zaradna i potrafię to zrobić.”.

Twoim zadaniem jest obserwować, kiedy ograniczające przekonanie pojawia się w Twojej głowie, w różnych sytuacjach w pracy i w domu. Staraj się koncentrować na tym, co myślisz. Kiedy przekonanie się pojawia i je zaobserwujesz, zastąp je pozytywnym przekonaniem w swoich myślach. To jest Twoje zadanie codzienne. Pamiętaj, że nie od razu będzie Ci się udawać ta sztuka, ale nie zniechęcaj się tym. Zmiana nawyków zajmuje czas, według ostatnich badań jest to średnio 66 dni. Jeśli jednak bardzo chcesz i będziesz pracować, to dasz radę.